HUẤN THỊ CHO MỘT HÀNH GIẢ CAO CẤP (Phần I)

Một buổi chiều vào thu, một vị hành giả đã tìm đến Sư Phụ Long Viễn để thỉnh ý một số thắc mắc về pháp hành của mình. Trong các se lạnh của mùa thu bên bờ suối, Sư Phụ, mặc dù đang an thất bán phần nhưng cũng rất từ bi tiếp vị hành giả ấy, để giúp vị ấy phá nghi, viên chứng cùng tột việc xoay lại chính tự tánh của mình. Sau đây là đoạn hội thoại của vị hành giả, đệ tử và Sư Phụ Thượng Long Hạ Viễn

1. TỰ TÁNH TỘI PHƯỚC

Hành giả: Thưa Sư Phụ, trong câu chuyện Sư Phụ kể về Thiền sư Cao Phong Diệu với 2 lần gặp Ngài Vi Đà, lần thứ nhất Thiền Sư Cao Phong Diệu đã sinh tâm cống cao do mình tu tốt nên Hộ pháp Vi Đà mới đến cứu, nên Vi Đà Hộ pháp đã hiện thần sân và tuyên bố tám vạn đại kiếp sẽ không hộ pháp cho Thiền Sư. Nhưng sau đó, Ngài Cao Phong Diệu sanh tâm hổ thẹn, và sau đó Ngài hổ thẹn với chính mình và quyết chí tu tập tiếp như trước đây thì, ngay lập tức ngài Vi Đà đến hộ Pháp cho ông ấy, chỗ này là tội phước vốn không khi mình xoay tâm lại phải không, thưa Sư Phụ?

Sư Phụ: Đúng rồi con, con đã hiểu rồi đó. Khi mình làm cái gì, mình quán chiếu mình, giác lại nội tâm của mình thì ngay lập tức bao nhiêu nghiệp chướng từ vô lượng tan rã hết. Cho nên, trong thế gian, nếu con biết dụng thế gian để con tu, con biết dụng, ví dụ như cuộc sống gia đình, mình chấp thủ con cái, … nhưng một thời gian nếu như con biết dụng công con tu, con quán Vô Thường, con quán 6 Xúc Xứ, con quán Duyên Khởi thì con thấy rằng tất cả đều là duyên, lúc bấy giờ con sẽ thấy tại sao từ xưa đến nay cuộc sống của phàm phu mình cứ chấp thủ rằng đây là cuộc sống của chính mình và mình còn xem trọng hơn chính mình nhưng mà khi con quán một thời gian con xem như là một cuộn phim thôi! Và con chỉ là người diễn trong vai đó! Lúc bấy giờ con thấy như thế thì con mỉm cười thôi. Mình sẽ thấy rằng giống như là giấc mơ này con sẽ tỉnh dần, tỉnh dần từng bước, khi mà con biết ứng dụng cuộc sống, đi vào công phu tu tập. Tức là những việc thường tình, đối duyên xúc cảnh trong cuộc sống, nếu con biết dụng, con quán cái cảm thọ, rồi con quán 3 cái tâm: Tâm quá khứ, Tâm hiện tại và Tâm vị lai, thì tâm nào được cái việc này, con quán chiếu như thế! Như trong kinh Kim Cang Đức Phật đã dạy rất rõ: “Như Lai nói các thứ tâm đều chẳng phải tâm, đó gọi là tâm. Tại sao thế? Này Tu Bồ Đề! Tâm quá khứ không thể được, tâm hiện tại không thể được, tâm vị lai không thể được.”

Đó, tiếp đến, con quán chiếu rằng những hành động của quá khứ đã chấm dứt. Thế thì, tại sao mình lại ức chế tâm, trạo hối tâm, tuôn trào tâm? Cho nên con biết có những vị một khi đã phá giới rồi thì sự ức niệm phá giới nó khiến họ không thể yên, thậm chí vị ấy có thể hộc máu tươi, hoặc khi nhập định vị ấy có thể bị điên loạn, mất trí và không nhập định được. Chỗ này là bởi vì họ không có thể thấy được rằng:

 Tội tánh vốn không, do tâm tạo

Tâm nếu diệt thì tội diệt vong

Tội vong tâm diệt thảy đều không

Thế mới thật là chơn sám hối

Cho nên con thấy rằng, chính cái Tâm này, là kẻ chủ mưu. Ý niệm của nó, nó là cái thằng sai xử. Nó cho đây là thiện là bất thiện. Rồi nó định hình, đóng khung tư tưởng cái thiện; rồi nó lại đóng khung cái tư tưởng bất thiện... Chính vì nó đã đóng khung cái tư tưởng đó cho nên khi tạo nghiệp, ngay lập tức vị ấy luôn ám ảnh, không quên. Và vì thế, cái Nghiệp đó nó mới thành hình vì Nghiệp là hành động tạo tác có chủ ý. Còn hành động tạo tác không có chủ ý thì không gọi là Nghiệp, mà gọi là là vô tác. Cho nên khi chúng sinh tạo nghiệp thì có ý niệm chấp thủ. Do cái ý niệm chấp thủ này mà chúng sanh trôi nổi. Chính vì thế, khi mà con tu, con dụng công quán chiếu quay trở lại: Cái tâm quá khứ phải mình không? Cái tâm hiện tại phải mình không? Cái tâm vị lai phải mình không? Hoàn toàn không! Nó chỉ là một dòng chảy tương tục của tâm - ý - thức mà thôi. Thế thì tại sao trong cái dòng tương tục này mình lại có một cái móc câu để mình lôi mình lại? Cho nên con dùng cái tâm đó để con đi vào trong thiền định. Và mục đích của việc con quán 6 Xúc Xứ cũng vậy. Để con diệt trừ tất cả các chướng ngại, nhất là nghiệp chướng, nó xâm chiếm con rất là ghê gớm. Cho nên khi mà con quán chiếu thấy rõ như thật thân này là không, tâm này là không, và thân không - tâm không qua từng thứ lớp. Và nương theo công phu liên tục hằng ngày của con, dần dần tiến triển con sẽ ngộ từ từ. Và khi ngộ dần, ngộ dần vấn đề đó, thì tự dưng con giống như người thay da, đổi xác.